NHẬN ĐỊNH VỀ BẢN THÔNG ĐIỆP VỀ HIỆN TÌNH LIÊN BANG CỦA TỔNG THỐNG OBAMA

Ông Đoàn Trọng Hiếu phỏng vSOTU_2016ấn ông Đỗ Văn Phúc về bản Thông điệp 2016 của Tổng Thống Obama đọc tại Quốc Hội Lưỡng Viện Hoa Kỳ ngày 12 tháng 1, 2016 Do Đài Phát Thanh Việt Nam thực hiện, phát đi lúc 4 giờ chiều (giờ Central) ngày thứ Năm 21 tháng 1, 2016

Ông Hiếu: Hàng năm, Tổng Thống Hoa Kỳ đều có bản Thông Điệp tại Quốc Hội Lưỡng Viện. Xin ông nói rõ nguồn gốc và ý nghĩa, cũng như nội dung bản Thông Điệp.

Ông Phúc:

Theo điều 2, chương 3 trong Hiến Pháp Hoa Kỳ, yêu cầu Tổng thống phải trình bày định kỳ về “Tình trạng Liên Bang” mà từ trước được gọi là “the President’s Annual Message to Congress” Thông Điệp Hàng Năm của Tổng Thống đến Quốc Hội. Tổng Thống George Washington đã đọc Thông Điệp đầu tiên tại phiên họp Quốc Hội Hoa Kỳ ngày 8 tháng 1, 1790 ở New York, lúc đó là Thủ Đô lâm thời của Mỹ.

Đến năm 1934, Tổng Thống Franklin Rosevelt sử dụng chữ “State of the Union” (SOTU), được dịch là ”Hiện Tình Liên Bang”. Và đến 1947, thì nhóm chữ này được chính thức thừa nhận từ đó. Trước đây, Tổng Thống chỉ gửi văn bản đến Quốc Hội. Nhưng khi các phương tiện truyền thông (Radio, TV) phát triển, thì Thông điệp phải được phát đi trực tiếp không những trong toàn quốc mà trên toàn thế giới.

Thông điệp hàng năm của Tổng Thống Hoa Kỳ, đọc trước Quốc Hội lưỡng viện nhằm trình bày hiện trạng của quốc gia, và vạch ra những chương trình mà Tổng thống cần có sự hợp tác của Quốc Hội, cũng như nêu lên ưu tiên hàng đầu của nước Mỹ. Qua Thông điệp, Tổng thống sẽ đề nghị những biện pháp cần thiết và thích ứng, mà cần sự ủng hộ của Lập pháp.

Ông Hiếu: Xin cho biết qua về nội dung Thông Điệp do TT Obama đọc hôm thứ Ba vừa qua. Có lẽ cũng nên phân chia từng vấn đề quan trọng để dễ thảo luận:

Ông Phúc:

Tối 12 tháng 1 vừa qua, TT Obama đã đọc bản Thông điệp lần thứ 6 và cũng là lần cuối cùng trong 2 nhiệm kỳ TT của ông. Ngồi trên hai ghế cao nhất sau lưng Tổng Thống là Phó TT Joe Biden và Chủ Tịch Hạ Viện Paul Ryan. Hai vị này theo hiến pháp sẽ là người kế nhiệm theo thứ tự trong trường hợp TT qua đời hay bị tai nạn, bệnh trầm trọng mà không đảm trách được vai trò của mình.

Bản thông điệp đọc trong gần một giờ. Muốn tóm lược và bình luận, phải có một thời lượng nhiều hơn. Nhưng trong phạm vị thì giờ eo hẹp của chương trình, tôi xin ghi nhận những điểm quan trọng về kinh tế, xã hội, an ninh, và đối ngoại. Vì ông Obama không phân chia bài nói của ông theo từng vấn đề, mà nói trộn lẫn đề tài này xen với đề tài kia, nên tôi sẽ xin phép soạn theo bố cục của mình để thính giả dễ theo dõi.

Trước hết, tôi xin nói qua về vấn đề xã hội và giáo dục.

Mở đầu, ông Obama nói rằng có lẽ dân chúng quan tâm về bầu cử hơn là theo dõi bản Thông điệp. Sau đó, ông cám ơn Chủ Tịch Hạ Viện và các vị trong Quốc Hội đã thông qua Ngân sách và cắt giảm thuế cho những gia đình lao động, và mong ước sẽ có được sự hợp tác hai đảng trong vấn đề như cải cách Tư pháp Hình sự, giúp đỡ những người đang bị nghiện các loại thuốc.

Theo thông lệ, ông Obama đưa ra những dự định cho năm tới như giúp học sinh học viết thảo chương điện toán trong việc điều trị bệnh nhân,  sửa đổi luật di trú, bảo vệ trẻ em khỏi tai nạn súng ống, công bình trong tiền lương, lương khi nghỉ phép, mức lương tối thiểu…

Về giáo dục, ông cho là có nhiều tiến bộ. Đó là gia tăng sự giáo dục cho trẻ em ở lứa tuổi sớm hơn, mức tốt nghiệp trung học cao hơn, các môn học ngành kỹ sư cũng tăng lên. Trong tương lai, phải tạo cho học sinh khả năng toán học và điện toán để họ sẵn sàng cho công việc ngay ngày đầu tiên. Tuyển mộ thêm thầy giáo và ưu đãi giới dạy học. Ông đề nghị về đại học, phải giúp cho mọi người để có đủ điều kiện khả năng tài chánh để theo học. Giảm mức hoàn trả tiền vay đi học (Student loan) bằng 10% số lương sau khi ra trường. Cắt giảm học phí đại học, miễn phí cấp đại học cộng đồng 2 năm.

Ông khoe rằng đã gia tăng chế độ an sinh xã hội, bảo hiểm sức khỏe. Đó là thành quả của Affordable Care Act (tức Obamacare). Tính đến nay, có gần 18 triệu người được Obamacare. Tuy nhiên ông ta cũng ghi nhận rằng nhiều người bất đồng về Obamacare.

Ông kêu gọi cùng làm việc để giải quyết vấn đề bảo hiểm y tế, an sinh xã hội, giải quyết nạn nghèo khó.

Ông quan niệm rằng lãnh vực tư nhân là huyết mạch của kinh tế quốc gia và chủ trương phải can thiệp thay đổi luật lệ điều hành (regulations) vì nó đã lỗi thời.

Nghiên cứu về y khoa cũng không kém quan trọng so với phát triển năng lượng sạch. Ông khoe Hoa Kỳ đã tiến xa trong năng lượng sạch như các quạt gió, năng lượng mặt trời… để dần thay thế những nguồn năng lượng gây ô nhiễm môi sinh và tăng độ nóng của điạ cầu. Nên nhớ rằng hành pháp của ông coi sự thay đổi thời tiết là mối hiểm nguy hàng đầu hiện nay của Hoa Kỳ) được 200 nước trên thế giới quan tâm trong khi nhiều người Mỹ còn tranh cãi. Ông cho rằng “thay đổi khí hậu” có ảnh hưởng đến nền an ninh của thế giới! Vì thế, vấn đề quan trọng thứ ba là làm sao cho nước Mỹ an toàn và hùng mạnh mà không cần tự cô lập và không cố gắng can thiệp vào nội tình những nước đang có vấn đề. Nói thế, chúng ta có thể hiểu rằng Obama chủ trương Mỹ để mặc cho các nước với chế độ của họ mà không nên can thiệp để thay đổi.

Trong một đoạn về tình trạng thay đổi của quốc gia, ông phê bình những người chỉ lo sợ cho tương lai mà muốn vãn hồi vinh quang trong quá khứ. Ông chê những người chỉ thấy hiểm nghèo mà không thấy cơ hội. Ông nói rất mạnh miệng: “chúng ta đã nổi bật lên mạnh hơn và tốt hơn quá khứ” (we emerged stronger and better than before.)

Ông khoe rằng qua 7 năm đã tạo nhiều tiến bộ như phục hồi nền kinh tế, cải thiện hệ thống bảo hiểm y tế, tái tạo ngành năng lượng, chăm sóc đến các binh sĩ và cựu chiến binh, và bảo đảm tự do hôn nhân (ý nói hôn nhân đồng tính)

Obama khi nói đến tương lai, đã đề ra 4 vấn đề lớn:

1.- Cơ hội bình đẳng và an toàn cho mọi người trong một nền kinh tế mới. (give everyone a fair shot at opportunity and security in this new economy)

2.- Làm cho Kỹ thuật phục vụ mình chứ không làm hại mình. Ông muốn nhấn mạnh đến sự thay đổi thời tiết. (make technology work for us, and not against us)

3.- Giữ cho Hoa Kỳ được an ninh, lãnh đạo thế giới, nhưng không làm vai trò cảnh sát. (keep America safe and lead the world without becoming its policeman)

4.- Chính sách phải phản ánh những gì tốt đẹp của chúng ta (make our politics reflect what’s best in us)

Ông Hiếu: Còn kinh tế, ông Obama nghe nói đã khoe thành tích đạt được?

Ông Phúc:

Ông ca ngợi sức mạnh hợp nhất của nước Mỹ – sự lạc quan, phong cách làm việc, tinh thần khai phá, sáng tạo, sự đa dạng, và tôn trọng luật pháp – là những điều bảo đảm cho thịnh vượng, an toàn cho nhiều thế hệ mai sau.

Khi nói về kinh tế, Obama khoe rằng Hiện nay, Hoa Kỳ là quốc gia mạnh nhất, có nền kinh tế bền vững nhất trên thế giới. Ông cũng khoe rằng các lãnh vực tư nhân đã tạo ra nhiều công ăn việc làm. Đã có thêm 14 triệu công việc mới, cắt giảm mức thất nghiệp còn một nửa. Cắt giảm mức thâm thủng ngân sách gần 3 phần tư. Nhưng rồi ông ta cũng thừa nhận các thay đổi về kinh tế đã làm cho những gia đình lao động khó thoát ra khỏi cảnh nghèo khó; giới trẻ khó tìm việc và giới già lo âu khi về hưu!

Tuy rằng qua 7 năm, kinh tế gia tăng đã tốt đẹp cho mọi người, nhưng cần tích cực hơn nữa.

Ông Hiếu: Còn về Ngoại Giao, Quốc Phòng, có gì đặc biệt?

Ông Phúc:

Ông cho rằng trong dư luận coi kinh tế của các nước kẻ thù mạnh hơn lên trong khi kinh tế Mỹ đang đi xuống. Theo ông, Hoa Kỳ là quốc gia hùng mạnh nhất thế giới. Hoa Kỳ có ngân sách quốc phòng nhiều hơn ngân sách của 8 nước kế đó cộng lại. Quân đội Mỹ là quân đội thiện chiến nhất trong lịch sử nhân loại. Không nước nào dám tấn công chúng ta hay các đồng minh của chúng ta vì nếu làm thế, họ biết rằng chỉ mang lại thảm bại. Ông tự mãn rằng vị trí của Hoa Kỳ trên thế giới hiện nay cao hơn so với lúc ông mới nhậm chức. Và khi có các vấn đề nào đó, thì dân chúng trên thế giới kêu gọi Hoa Kỳ lãnh đạo thay vì trông cậy vào Bắc Kinh hay Moscow.  – (Chỗ này, chỉ lác đác vài tiếng vỗ tay, trong khi sáu vị tướng cao cấp nhất ngồi im lặng, tỏ sự bất mãn).

The United States of America is the most powerful nation on Earth. Period. It’s not even close. We spend more on our military than the next eight nations combined. Our troops are the finest fighting force in the history of the world. No nation dares to attack us or our allies because they know that’s the path to ruin. Surveys show our standing around the world is higher than when I was elected to this office, and when it comes to every important international issue, people of the world do not look to Beijing or Moscow to lead — they call us.”

Tiếp đó, Obama nêu ra các ưu tiên sau đây:

1.- Ưu tiên số một là bảo vệ dân Mỹ, chống lại hệ thống khủng bố. Ông coi al-Qaeda và ISIS là mối nguy trực tiếp. Nhưng ông cho rằng bọn này không đe doạ tiêu diệt nước Mỹ. Đó chỉ là luận điệu bọn ISIS tuyên truyền để tuyển mộ thành viên mà thôi. (But they do not threaten our national existence. That’s the story ISIL wants to tell; that’s the kind of propaganda they use to recruit. ) Vì thế, chúng ta không cần phải coi quá trọng và cũng không đẩy ra các đồng minh thiết yếu khi lập lại lời thất thiệt rằng ISIL là đại diện của một trong các tôn giáo lớn nhất hoàn cầu. Câu này có ý lên án những ai dùng chữ đạo Islam khi nói đến bọn ISIL.

Ông khoe các chiến thắng của liên quân 60 nước do Mỹ cầm đầu tại Iraq và Syria với 10000 cuộc không tập đã loại khỏi vòng chiến bọn cầm đầu ISIS, phá hủy kho dầu, trại huấn luyện, và vũ khí của chúng. Theo ông, liên quân đang lấy lại các vùng đất do ISIS chiếm đóng.

Dùng cái chết của Osama bin Laden và các lãnh tụ cao cấp khủng bổ bị ám sát, hay bọn khủng bố Benghazi đang bị cầm tù, ông khoe công lao và thách thức Quốc Hội dù có hành động hay không, thì ông cũng từng cho bọn khủng bố bài học xứng đáng. (But the American people should know that with or without Congressional action, ISIL will learn the same lessons as terrorists before them)

Ông cho rằng không nên tham gia vào nội tình các nước đang khủng hoảng (take over and rebuild every country that falls into crisis) vì nó sẽ dẫn đến sa lầy và hao tốn máu xương người Mỹ như từng xảy ra tại Việt Nam và Iraq.

Ông coi cách giải quyết tại Syria là đúng đắn, khi vận động sự tham gia tích cực của các đồng minh và lực lượng địa phương để giúp quốc gia bị tan tác này vãn hồi hoà bình lâu dài.

Vấn đề Iran, Obama cho rằng nhờ chính sách vận động ngoại giao của ông mà đã ngăn chặn Iran trong việc thực hiện vũ khí hạt nhân, tránh cho nhân loại một cuộc chiến khác.

Obama cũng yêu cầu phê chuẩn cho Hiệp Ước Đối Tác Thái Bình Dương (TPP) mà theo ông là đã dành tay trên của Trung Cộng. Ông cho rằng Hiệp Ước này bảo vệ nhân công lao động và môi sinh và vai trò chủ đạo của Mỹ. Nó cắt 18000 thuế (?) trên sản phẩm làm tại Hoa Kỳ và gia tăng nhiều công ăn việc làm.

Ông bào chữa việc bang giao với Cuba rằng Chiến tranh Lạnh đã qua đi rồi, cô lập Cuba không giúp cho nước này dân chủ hoá.

Obama lên lớp rằng vai trò lãnh đạo của Mỹ trong thế kỷ 21 là sự sử dụng một cách thông minh lực lượng quân sự, vận dụng các quốc gia khác trong những việc làm đúng. Coi việc viện trợ là một phần  bảo vệ an ninh quốc gia chứ không phải vì nhân đạo (It means seeing our foreign assistance as part of our national security, not charity)

Obama lại khoe việc giúp đỡ Ukraine bảo vệ chế độ dân chủ, và giúp Colombia chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài hàng chục năm, giúp các nước Phi Châu giải quyết nạn đói và bệnh tật… thì đó những việc làm để tránh những tệ nạn trên tràn vào Hoa Kỳ.

Ông lý giải việc đóng cửa trại giam khủng bố ở Guantanamo Bay là vì việc giam giữ này tốn kém và không cần thiết mà chỉ làm cho bọn khủng bố có cơ hội tuyển mộ thêm người (it’s expensive, it’s unnecessary, and it only serves as a recruitment brochure for our enemies). Câu giải thích thật khó hiểu?

Ông Hiếu: Xin cám ơn sự trình bày khá đầy đủ của ông. Đúng là ông Obama đã đề cập đến quá nhiều vấn đề nên chúng ta khó mà thảo luận trong vài chục phút đồng hồ.  Bây giờ, xin ông cho biết nhận định của chính giới Hoa Kỳ về bản Thông Điệp

Ông Phúc:

Trái với thường lệ, lần này bản Thông Điệp của Obama được in và phân phát ra trước khi ông đến Quốc Hội trình bày. Vì thế, phản ứng cũng rất nhanh từ mọi giới, nhất là các vị trong đảng Cộng Hoà. Bà Nikki Haley, Thống Đốc Tiểu Bang South Caroline được coi là ngôi sao đang lên trong đảng Cộng Hoà đã có những lời bình luận mà rất nhiều người đã khen là đánh một cú Slam dunk thành công (tức là đánh thẳng, mạnh trực tiếp vào mục tiêu). Ký giả Frank Luntz cho rằng bài phản biện của bà Haley hay hơn nhiều so với bài diễn văn của Obama.’

Bà không phủ nhận tài hùng biện của Obama, nhưng cho rằng ông ta chỉ nói hay mà thực tế, thành tích chẳng có bao nhiêu: “… tonight President Obama spoke eloquently about grand things. He is at his best when he does that… Unfortunately, the president’s record has often fallen far short of his soaring words.

Trước hết, bà chê Obama thất bại trong vấn đề kinh tế, không làm tăng được mức lợi tức, chương trình Obamacare làm cho người ta không chịu đựng nổi sở phí và khó tìm bác sĩ chấp nhận loại bảo hiểm y tế này. Bà cho rằng Obama tỏ ra thiếu khả năng hoặc không có ý chí đương đầu với nạn khủng bố (this president appears either unwilling or unable to deal with)

Theo bà, Tổng Thống Obama đã gây chia rẽ trong nước Mỹ là điều chưa hề xCYkeLnuWwAESqQKảy ra trong lịch sử Hoa Kỳ do sự sai lầm trong các vấn đề kinh tế, giáo dục và quốc phòng. Nhưng bà cũng rất thẳng thắn thừa nhận rằng không chỉ Obama và đảng Dân Chủ, mà một phần lỗi cũng từ đảng Cộng Hoà đã làm mất lòng tin ở quần chúng Hoa Kỳ và dẫn đến tình hình tan vỡ của chính phủ. Có đến 75% số phiếu trong giới Cộng Hoà đã ủng hộ lời phát biểu của bà Haley. Và ngay cả phía Dân Chủ cũng có đến 71% khen ngợi bà. Điều đó cho thấy bà đã nói lên những điểm chính xác.

http://talkingpointsmemo.com/livewire/nikki-haley-full-text-gop-sotu-response

Ông Mike Huckabee, Ứng cử viên Tổng Thống thuộc đảng CH cũng lên tiếng tố cáo Obama đã tấn công vào người Công Giáo trong khi cúi đầu xin lỗi bọn Islam cực đoan. Ông Trump thì chê bản Thông Điệp là nhàm chán. Ông Christie và vài ứng cử viên Cộng Hoà thì coi bản Thông Điệp chỉ chứa những chuyện hoang đường.

Ông Hiếu: Và nhận định của chính ông?

Ông Phúc:

1.- Điều nhận xét sơ về phong cách, thì Obama tỏ ra không mấy thoải mái  và tự tin. Ông dùng nhiều lần những chữ thông tục như các chữ: Hey, C’mon, guys, mà các chính khách không bao giờ dùng trong các bài diễn văn hay trò chuyện chính thức, nói chi đến một Tổng Thống (có lẽ chỉ thấy Thủ Tướng Việt Cộng Nguyễn Tấn Dũng dùng chữ “ê” khi đập vào tay Thủ Tướng Pháp Jean-Marc Ayrault để phàn nàn ánh nắng chiếu qua cửa, trong lần họp tại Paris mấy năm trước đây và đã được truyền hình Pháp đưa ra diễu cợt). Ông Obama đã lặp đi lặp lại ít ra cũng vài ba lần các chữ trên .

Còn về thành tích, thì số việc làm được còn nhỏ so so với điều bất lợi thì quá lớn.

Dĩ nhiên, ông Obama cũng hoàn thành được nhiều việc trong 7 năm qua. Ông đã nêu ra một cách tự hào, nhưng ông lại quên không đưa ra những bất lợi và nghịch lý. Điều này cũng dễ hiểu vì có ai lại nói về thất bại bao giờ, nhất là ông Obama mà dư luận cho rằng không bao giờ nhận mình sai, và cũng không nghe theo ý kiến của những chuyên viên cố vấn thân cận.

Vấn đề Crimea, Ukraine là những bước lùi làm cho uy tín và lời hứa cuả Mỹ bị coi thường.

Vấn đề không dám phản ứng mạnh như đã răn đe khi Syrian dùng vũ khí hoá học, cũng làm cho kẻ địch coi thường và lấn tới

Việc rút quân tại Iraq khi nội tình nước này còn nhiều rối rắm, quân đội Iraq còn quá yếu kém và chia rẽ cũng là một sai lầm nghiêm trọng đã đưa đến sự ra đời và phát triển của ISIS

Việc bỏ ra 500 triệu để chỉ huấn luyện được vài lính Kháng chiến Syria là một sự phí phạm, tham nhũng đáng lên án.

Ngay trước khi Obama đọc bản Thông điệp, đã xảy ra biến cố Iran bắt giữ 2 tàu và 10 người lính Hải Quân Mỹ vì xâm nhập vùng biển Iran. Họ đã đưa ra như công cụ tuyên truyền hình ảnh những binh sĩ Hoa Kỳ bị lột áo, quỳ trên sàn tàu, hay tay giơ cao; trong khi binh lính Iran thì lục lọi tịch thu vũ khí. Hình ảnh này được coi là sự nhục nhã đối với một4fb07de6e8096f583ceea218d73890b6 cường quốc mà Obama khoe rằng hùng mạnh nhất về binh bị. Nếu xảy ra vào thời các Tổng thống khác, chắc chắn không xảy ra sự kiện nhục nhã này.  Nhưng Obama đã không nói một tiếng trong thời điểm đó mà vài ngày sau thì lại khoe là nhờ vào tình hình tốt sau khi thoả thuận bản thoả ước với Iran nên Iran đã thả các quân nhân Mỹ. Thực ra Hoa Kỳ đã phải trao đổi 14 người Iran do Mỹ giam giữ vì vi phạm lệnh cấm vận trước đó.

2.- Ông Obama tự mâu thuẫn với chính mình: Trong bài diễn văn, ông nhiều lần kêu gọi sự hợp tác của Quốc Hội trong các lãnh vực. Sự thắng lợi của Đảng Cộng Hoà mùa thu năm ngoái đã cho Hành pháp thấy rằng những nghị trình của Obama đã không được ủng hộ của Quốc Hội. Và để đối phó, Obama đã sử dụng mạnh quyền ban hành quyết định hành chánh để thực thi cho được điều ông ta đã đề ra dù có bị phản đối bởi dư luận.

Thật ra qua suốt 7 năm cầm quyền, ông đã đơn phương ban hành nhiều quyết định hành chánh đối với những vấn đề trọng yếu này khi Quốc Hội không đồng ý. Điển hình là luật Obamacare thông qua sát sao khi Quốc Hội do Dân Chủ chiếm đa số, Obama đã không đếm xỉa đến việc 60% người dân không đồng ý và ông cũng rất nhiều lần đe dọa sẽ Veto nếu Quốc Hội hiện nay thông qua việc hủy bỏ đạo luật này, cũng như sẽ veto những luật lệ khác như di dân, điều hành thị trường chứng khoán mà ông không đồng ý với Quốc Hội.

Ông cũng thề sẽ đẩy mạnh những chính sách mà đảng Cộng Hoà phản đối, ông kêu gọi những biện pháp mạnh để chống lại “sự thay đổi thời tiết” và nói rằng sẽ không chịu lùi bước trong vấn đề di dân. Nhiều người đã cho rằng Obama hành xử như một vị vua thời quân chủ chuyên chế.

Nhiều nhà bình luận đã cho rằng ông Obama tối hôm đó đã là hiện thân của hai người khác nhau: Một tỏ ra lạc quan, nhưng một Obama khác lại phát lên những lo lắng bi quan mâu thuẫn.

Khi thì tỏ ra thắng lợi, nhưng cũng khi thì bị ngập chìm vùng vẫy trong cuộc chiến đấu. Khi thì khoe kinh tế vãn hồi, nhưng có lúc lại nói đến khó khăn mà giới lao động Mỹ đang chịu đựng. Khi thì hứa hẹn chấm dứt tình trạng politics và phân hoá hai đảng; nhưng lúc thì dọn đường tấn công những thành viên đảng Cộng Hoà đối lập. Một mặt, Obama kêu gọi cùng nắm tay, mặt khác thì ông bảo cử tri hãy chọn một bên để đứng về phía đó.

Ông kêu gọi bỏ qua bên sự phân hoá “I still believe that we are one people.” Nhưng cùng lúc, ông không chối rằng chính ông là người không tôn trọng sự đối lập khi những quyết định hành chánh của ông ta đã vượt ra khỏi phạm vi Quốc Hội. Có nghĩa Obama đứng trên những ý kiến đối lập, tự quyền tự quyết trong rất nhiều vấn đề mà đã đưa Quốc Hội đến sự phân hoá nghiêm trọng. Như việc tăng quá cao mức thuế đánh vào người giàu có; tạo ra những điều lệ (regulations) và nới rộng quyền lợi người nghèo mà đảng Cộng Hoà đã ngăn chặn.

Ông ta như tự đề cao những thắng lợi của mình. Vừa tự khen thành công “Một năm xuyên phá về kinh tế” (a breakthrough year for the economy), thì vài giây sau đưa ra hình ảnh một đôi vợ chồng không có khả năng thực hiện chuyến du lịch và nợ tiền học còn chồng chất, vì tiền gửi con cái (child care) còn tốn kém hơn nợ nhà (mortgage). Về an ninh, ông nói: “Bóng đêm khủng hoảng đã đi qua” (The shadow of crisis has passed), nhưng liền đó “cần phải có thời gian để đánh bại ISIS ở Syria và tìm cách ngăn chận bọn hacker Bắc Hàn.

Trong bảy năm qua, ông luôn tự cho mình là đúng mà không nghe những lời cố vấn của những người xung quanh, hoặc những bình phẩm trên các truyền thông. .

Qua bản Thông Điệp ông tỏ ra có tham vọng không chỉ cho năm 2016, mà cả 2018, 2020 và cả những cuộc bầu cử tương lai xa hơn. “It’s now up to us to choose who we want to be over the next 15 years, and for decades to come,” Trong chính trị, chữ Choose có nghĩa là Vote.

Ông Hiếu: Có hơn một nửa người Mỹ cho rằng kinh tế chưa phục hồi, trong khi TT Obama khoe những thành quả lớn lao. Ông có suy nghĩ thế nào?

Ông Phúc:

Có thể nói Obama đã cố tình quên những số liệu kinh tế mà ai cũng có thể tìm ra.

Cho dù có biện minh thế nào, thì bản thông điệp của Obama vừa qua ít nói đến những đề nghị tương lai mà lại đưa ra nhiều vấn đề có thể đưa đến tranh cãi. Gần như trong tất cả các bản Thông điệp hàng năm, Obama chỉ có một cái nền: đó là sự vùng vẫy của giới trung lưu mà ông có thể giải quyết nếu không bị đối thủ ngăn cản.

Bài diễn văn nghe qua cũng rất hay. Lạ gì khi ông Community Organizer mười năm trước đây, đã nhờ tài đọc diễn văn tại Đại Hội Đảng Dân Chủ mà sáng giá để nhảy vọt vào Toà Bạch Cung dù chưa hề có chút kinh nghiệm hành chánh và chính trị nào. Ông đã làm bộ quên những sự thật phủ phàng khi ca ngợi thành quả kinh tế tăng trưởng, giải quyết nạn thất nghiệp, giảm thâm thủng ngân sách. Thực tế, kinh tế Mỹ ngày nay ra sao?

Nếu chịu khó vào trang web http://www.usdebtclock.org/, quý vị sẽ đọc đầy đủ các số liệu về kinh tế Hoa Kỳ, nó thay đổi từng khoảnh khắc của 1 giây, vì nó được nối liền với Trung Tâm Thống Kê chính thức của chính phủ. Chúng tôi xin đưa ra các con số ghi nhận ba ngày trước đây:ChartOfTheDay_1505_Americas_Debt_Ceiling_Dilemma_n

1.- Nợ Quốc Gia, khi ông Bush bàn giao, số nợ này là 7800 tỷ đô la. đến 17/1/2016, sau 7 năm cầm quyền của Obama, nó lên tới $18 ngàn 900 tỷ, cao hơn lợi tức Quốc Gia GDP ($18 ngàn 201 tỷ). Nếu chia đều, mỗi trẻ em sinh ra hôm nay phải gánh chịu 39 ngàn 500 đô la. (so với thời ông Bush là 19 ngàn 900). Trong hình đính kèm bên đây, chỉ tính đến 2013. Chúng tôi thêm một phần bên phải để phản ảnh mức nợ vào đầu năm 2016.

2.- Mức thâm thủng là $444 tỷ 417, coi như ngang bằng hồi 2008. Theo tôi đây là một phần do sự cắt giảm ngân sách Quốc Phòng là điều không thể làm khi tình hình an ninh thế giới có nhiều đe doạ. Trong khi hai đối thủ lớn là Nga và Trung Cộng gia tăng vượt mức quốc phòng.

3.- Tình hình nợ nần của công dân Mỹ ra sao? Nợ cá nhân $17383 tỷ, nợ nhà: $12458 tỷ, nợ tiền học: $1328 tỷ, nợ thẻ tín dụng: $938 tỷ. Tính đổ đồng, mỗi công dân mang nợ $53842 đô la.

4.- Dân số Hoa Kỳ hiện nay là 322,853,497 người; Số người lao động là: 150.049,977. Trong đó,  122,729,518 có việc làm thường xuyên và 27,354,996 người làm bán thời gian.

Trong khi mức thất nghiệp theo chính phủ: 7,865,128 người; trong thực tế con số lên đến: 15,534,969 người. Tại sao có sự sai biệt này? Đó là do rất nhiều người sau khi hết hạn khai xin trợ cấp đã bỏ cuộc, và Bộ Lao Động chỉ tính số người có đơn xin trợ cấp hiện tại mà thôi. Chưa nói đến các vận dụng tính toán (manipulate) sao cho lạc quan của cơ quan nhà nước.

5.- Lợi tức trung bình của dân Mỹ coi như không tăng so với mười lăm năm trước (2000: $28,144; bây giờ: $29,109.) Trong khi rất bi quan về số lượng người nhận Benefits: 160,909,394. Số người nhận Medicare 56,672,665; Medicaid: 72,515,455; Sống ở mức nghèo khó: 46,234,973; Nhận phiếu lương thực: 45,124,117, Không có bảo hiểm y yế: 41,075,467.

Như vậy, đây là bức tranh không mấy trong sáng như lời ông Obama khoe thành tích 7 năm..

http://www.usgovernmentspending.com/federal_deficit_chart.html

Và cũng xin nêu ra một sự kiện để suy ngẩm: Theo nghiên cứu mới nhất về mức giàu có (tủ lệ GDP quốc gia so với GDP toàn thế giới), Hoa Kỳ đã tụt từ 31% xuống còn 22% trong 10 năm qua; trong khi Trung Cộng tăng từ 4% lên 13%).

 Ông Hiếu: Hoa Kỳ từng can thiệp vào Việt Nam, Afghanistan, Iraq, và lần nào cũng sa lầy, dẫn đến bất đồng chia rẽ trong chính giới và công luận. Ông có đồng ý với Ông Obama rằng Mỹ không nên can dự vào nội tình các nước khác?

Ông Phúc:

Đây là những nhận thức sai lầm về tình hình thế giới của Obama:

Obama đã thiếu sự phân tích kỹ lưỡng khi cho rằng không nên tham gia vào nội tình các nước đang khủng hoảng (take over and rebuild every country that falls into crisis) vì nó sẽ dẫn đến sa lầy và hao tốn máu xương người Mỹ như từng xảy ra tại Việt Nam và Iraq. Thật ra sự sa lầy là do sự can thiệp quá sâu của Mỹ mà không quan tâm đến tình hình chính trị, bản sắc văn hoá của các nước đó. Cộng thêm sự bất nhất trong chính sách của Mỹ do sự thay đổi hành pháp và lập pháp 4 năm một lần, cũng như do nhu cầu tranh cử giữa hai đảng Cộng Hoà và DânChủ. Tại Việt Nam, người Mỹ khi đến VN, nước ta đang chuyển hoá từ chế độ quân chủ lạc hậu, thù trong địch ngoài. Hoa Kỳ nôn nóng muốn phải áp dụng nền dân chủ kiểu Mỹ mà không cho đủ thời gian để nâng cao dân trí, và không lý đến sự lạm dụng, phá hoại của VC trong chiến tranh nhân dân. Mỗi lần một Tổng thống mới lên thay, thì chính sách lại thay đổi trong khi Bắc Việt chỉ có 1 chính quyền Cộng Sản, kiên trì hàng chục năm. Cũng như tại Iraq. Sau khi hạ bệ Saddam Hssein, đã giải tán đảng Baath, dựng lên chính phủ Malaki của nhóm Shia, đàn áp nhóm đa số Sunni, và đã đưa đến sự thành lập al Qaeda.

Về vấn đề Syria mà ông cho rằng đã hành xử đúng khi vận động sự tham gia tích cực của các đồng minh và lực lượng địa phương để giúp quốc gia bị tan tác này vãn hồi hoà bình lâu dài. Sự thật, Syria đang là một sự bát nháo, các phe phái đánh nhau đẫm máu mà Hoa Kỳ đã chỉ ủng hộ một nhóm kháng chiến nhỏ, mất 500 triệu chỉ huấn luyện được vài ba chiến binh. Nga đã thấy sự suy yếu đó mà nhảy vào ủng hộ Tổng Thống Assad (mà Mỹ muốn loại bỏ, nhưng không dám làm) và đánh cả vào đám kháng chiến do Mỹ ủng hộ. Chính sự can thiệp của Nga, chứ không phải Mỹ, làm thay đổi phần nào cán cân lực lượng tại Syria.

Qua vấn đề Iran, Obama cho rằng nhờ chính sách vận động ngoại giao của ông mà đã ngăn chặn Iran trong việc thực hiện vũ khí hạt nhân, tránh cho nhân loại một cuộc chiến khác. Sự thật, Thoả ước giữa Mỹ và Iran là một bước lùi rất nghiêm trọng. Chính Obama cũng nói rằng ông bất cần ý kiến của Quốc Hội trong đó có các thành viên Dân Chủ cũng phản đối lại ông ta về việc ký thoả ước với Iran. Rõ ràng Hoa Kỳ đã phải nhượng bộ bằng cách bỏ cấm vận, viện trợ hàng tỷ cho Iran, trong khi Iran chỉ tỏ ra bên ngoài sự ngưng thí nghiệm, ngưng xây dựng vũ khí hạt nhân, nhưng vẫn còn khẩu hiệu “Death to America” vang lên hàng ngày tại thủ đô Teheran. Và cũng như nhiều lần trước, họ che đậy các hoạt động về hạt nhân mà các đoàn thanh tra quốc tế khó đến được để xem xét.

Obama cũng không giải thích thế nào khi nói rằng Hiệp Ước Đối Tác Thái Bình Dương giúp tăng gia công ăn việc làm ở Mỹ. Và cũng không thể giải thích tại sao việc duy trì nhà tù Guantanamo lại là giúp cho bọn ISIS tuyển mộ thêm thành viên. Trong khi thực tế, hầu hết các tên tù thả ra đều trở lại hàng ngũ khủng bố. Đó là chưa kể việc trao đổi tù nhân giữa Mỹ và khủng bố al Qaeda, Taliban và Iran thường là thất lợi và lép vế về phía Mỹ.

Trong phần kết luận, Obama cũng thú nhận một trong những sự tiếc nuối của ông là sự nghi kỵ và phân hoá giữa hai đảng đã trầm trọng mà theo ông hoạ may có các vị Tổng Thống giỏi như Lincoln hay Roosevelt mới có khả năng hàn gắn.

Nếu ai còn nhớ, thì sự phân hoá này trầm trọng thêm lên và coi như vô phương cứu chữa trong thời kỳ của Obama, vì do sự bướng bỉnh và biết đâu, mục tiêu thầm kín nào đó của Obama không đi chung với mục tiêu của đất nước Hoa Kỳ. Cũng nên nhớ rằng chưa có thời Tổng Thống nào mà nhiều Bộ Trưởng, Tư Lệnh quân đội từ chức hay bị bãi chức nhiều như thời kỳ 7 năm qua.

Cũng phải nói đến tình hình phân chia chủng tộc giữa đen trắng đang ở thời kỳ nghiêm trọng. Obama thay vì hàn gắn, đã tỏ ra thiên vị làm cho ngành Cảnh sát bất lực.

Theo một bản thăm dò của Rasmussen vào đầu tháng 1-2016 thì chỉ có 28% cử tri nghĩ rằng nước Mỹ đã đi đúng đường so với 67% nói ngược lại; và chỉ có 22% thừa nhận đã tốt hơn về tài chính so với 36% thấy tệ hơn, và hầu hết lo sẽ tệ hơn trong thời gian tới. Có đến 70% người dân Mỹ không đồng ý với những lạc quan ông Obama nêu ra trong bản Thông điệp.

Xin dùng câu nói của Dân biểu Cathy McMorris Rodgers (Wash.) để kết luận cho phần trình bày hôm nay: “Có quá nhiều người dân bị bỏ lại càng ngày càng xa ở đàng sau bởi vì, hiện nay, các chính sách của Tổng Thống [Obama] đã làm cho người ta sống khó khăn hơn” (Too many people are falling further and further behind because, right now, the president’s policies are making people’s lives harder)

https://www.washingtonpost.com/politics/mcmorris-rodgers-comes-through-for-gop-in-response-to-state-of-the-union/2014/01/29/3e8f3dd0-88b1-11e3-833c-33098f9e5267_story.htmlhttps://www.washingtonpost.com/politics/mcmorris-rodgers-comes-through-for-gop-in-response-to-state-of-the-union/2014/01/29/3e8f3dd0-88b1-11e3-833c-33098f9e5267_story.html