Tường Trình về Cuộc Tranh Luận lần thứ Hai Giữa các Ứng Cử Viên Tổng Thống

bimbo-care-590-liĐỗ Văn Phúc biên tập và bình luận

Cuộc tranh luận lần thứ hai giữa hai ứng cử viên Tổng thống lần này diễn ra qua hình thức Town Hall Meeting ở cơ sở trường Đại Học Washington University tại thành phố Saint Louis, tiểu bang Missouri vào lúc 8 giờ (giờ Central) ngày Chủ nhật 09 tháng 10, 2016.

Sở dĩ gọi là town hall meeting là vì nơi đây, người tham dự sẽ ngồi kín đáo để theo dõi trong khi có 40 cử tri được lựa ngồi ngay trong phòng thành 4 nhóm, với những câu hỏi lựa chọn nhấn mạnh vào các trọng điểm. Điều hợp viên là Anderson Cooper của đài CNN và Martha Raddatz của đài ABC. Phía Clinton có sự tham dự của chồng Bill Clinton và con gái Chesea cùng chồng Marc Mezvinsky. Phía Trump có vợ Melanie và các con Eric, Donald Trump Jr. và Ivana.

Hai ứng cử viên sau khi được giới thiệu, đã bước ra vị trí và không bắt tay nhau như lần trước đây.

Cuộc tranh luận đã mở đầu bằng những màn kịch liệt và kéo dài suốt hơn 90 phút trong đó Trump đã tỏ ra mãnh liệt hơn, tấn công không khoan nhượng; khác với lần tranh luận đầu tiên ông ta đã tỏ ra quá mềm và để bà Clinton đắc thắng.

Mùa tranh luận này là chúng ta nhớ lại 4 năm trước khi trong cuộc tranh luận đầu tiên của cuộc bầu cử Tnổg thống 2012. Ứng cử viên Mitt Romney đã thắng thế, dồn Obama vào thế thụ động, lúng túng; để rồi qua lần thứ hai, thì do các cư xử quân tử Tàu không muốn dồn đối phương quá mức, Mitt Romney đã để cho Obama phản công dữ dội và đi đến kết quả thất bại trong ngày bầu cử. 

Ăn miếng trả miếng đích đáng

Anderson Cooper là người khai mào về chuyện Trump nói những câu tục tỉu với vài đàn ông 11 năm trước. Để biện minh cho mình, Trump đã nói rằng ông thừa nhận câu nói của mình 11 năm trước kiểu nói giữa đàn ông với nhau trong một phòng thay áo quần là không xứng đáng, nhưng ông đã lên tiếng xin lỗi.

Ông nói: “Đó là cuộc trò chuyện kiểu trong phòng thay áo quần. Tôi cũng thấy không xứng hợp. Tôi đã xin lỗi gia đình tôi. Tôi đã xin lỗi dân chúng Mỹ.” (This was locker room talk. I’m not proud of it. I apologize to my family. I apologize to the American people.)

Tính ra, thì câu nói của một ông doanh gia với những người đàn ông với nhau, dù gì cũng không đáng chê trách lên án bằng hành vi tồi tệ của một người đang nắm vai trò lãnh đạo quốc gia; và càng tồi tệ hơn khi bà vợ, vì những tham vọng và lòng tự kiêu, đã đồng loã với chồng khi bà ta lên án những người đàn bà nạn nhân bằng những lời lẽ thậm tệ: cho họ là những con điếm, thứ đàn bà lăng loan, mất nết.

Lẽ ra Trump đã dự tính đưa vấn đề Bill Clinton ra trong lần tranh luận đầu tiên. Nhưng sau đó ông không làm vì không muốn xúc phạm đến cô Chelsea. Lần này, ông cũng có nhiều cố vấn khuyên không nên đưa vấn đề ra. Nhưng trước buổi tranh luận, ông đã tổ chức một cuộc họp báo với sự hiện diện của 3 bà từng bị Bill Clinton cưỡng hiếp : Paula Jones, Juanita Broaddrick, và Kathleen Willey  cùng Kathy Shelton là người nạn nhân vụ cưỡng hiếp mà bà Clinton khi đó là luật sư bào chữa cho tên hiếp dâm, đã có những lời nhục mạ cô.

Coi như ông Trump đã chuẩn bị vũ khí kỹ luỡng để đề phòng đối phương chơi trò bẩn. Và chuyện đã xảy ra. Bà Clinton có lẽ tưởng Trump sẽ như lần trước mà dè dặt không đề cập đến chuyện này. Ai dè.

Khi Anderson Cooper hỏi Trump về những câu nói có tính cách xúc phạm phụ nữ, bà Clinton đã thừa cơ tấn công luôn và nói rằng ông Trump không có tư cách của một Tổng thống. Mặt mình thì lấm lem mà không chịu thấy lại đi trỏ mặt người khác. Bà ta đã bị Trump đánh một trận tơi tả khi ông này lôi việc xấu của chồng bà là Bill Clinton ra. Ông kết luận: “Hãy nhìn Bill Clinton! Ông ta còn làm nhiều điều tồi tệ hơn, vậy mà bà không thấy xấu hổ ư?” Khán giả đã cuời rộ lên tán thưởng. Trump đã nhắc cho bà ta về chuyện cô gái 12 tuổi Kathy Shelton bị hiếp dâm bởi Thomas Alfred Taylor 47 tuổi. Khi đó bà Hillary đang là luật sư biện hộ cho Taylor tại phiên toà năm 1975. Bà đã biện hộ để tên Taylor chỉ bị 1 năm tù. Trong một cuốn băng lưu trữ, người ta nghe bà ta đã cười những giọng cười thích thú. Khi đó, ống kính quay vào chỗ Bill và cô con gái đang ngồi, cho khán giả thấy khuôn mặt sượng sùng của ông này.14572329_1151616911541104_6597827197911484512_n

Trump đã đánh một câu rất gọn sau khi lên án Clinton đã cư xử tàn nhẫn với các phụ nữ bằng câu: “Trong tim bà ta chỉ có sự thù ghét

Về bài nói chuyện của Clinton với Tài phiệt Ngân Hàng: Con người hai mặt

Điều hợp viên Martha đưa vấn đề các bài nói chuyện  của Hillary vừa bị Wikkileaks tiết lộ cùng với khoảng 2000 email khác. Trong một bài nói chuyện với tổ hợp tài chánh Goldman Sach, Hillary đã nói rằng làm chính trị phải có hai vị thế: Khi nói riêng tư khác với khi nói ra công luận. Martha đã hỏi như thế bà là con người hai mặt phải không? Hillary đã biện luận bằng cách nêu trường hợp cố Tổng thống Lincoln đã thuyết phục hai nhóm khác nhau bằng những cách khác nhau. Trump kết án ngay bà ta đã dối trá mà còn đem nhà lãnh đạo vĩ đại Lincoln ra để ngụy biện. “She lied. Now she’s blaming the lie on the late, great Abraham Lincoln. That’s one that I haven’t heard.”

Clinton chê Trump không biết xin lỗi

Clinton đã chê Trump không biết xin lỗi đến những người ông ta từng có câu xúc phạm: dân Hispanic, dân Mỹ da đen, cô Hoa hậu Hoàn Vũ, ông Hồi giáo Khan, Obama về vụ khai sinh…

Trupm phản công lại bằng cách nói rằng vụ khai sinh của Obama do chính người thân phe Clinton là Blumenthal nêu ra (người ta nghi vấn rằng Obama không phải sinh ra trên đất Mỹ); ông cũng kết án Hillary đã không xin lỗi vụ emails. Ông không chấp nhận lối giải thích của Hillary rằng vụ email là sự nhầm lẫn, mà ông xem là một cố ý. Ông nhấn mạnh rằng bà Clinton đã hủy hoại hàng chục ngàn email sau khi nhận lệnh giao nộp của toà. Đó là một hành vi phạm luật cố ý. Ông còn mạnh dạn nói rằng nếu ông thắng cử, ông sẽ ra lệnh Bộ Tư Pháp bổ nhiệm một công tố viên đặc biệt để đào sâu vào vấn đề này. Bởi vì đã có quá nhiều điều dối trá, có qua nhiều điều gian lận mà chưa hề xảy ra từ trước đến nay. (If I win, I am going to instruct my attorney general to get a special prosecutor to look into your situation. Because there have never been so many lies, so much deception. There’s never been anything like it.)

Khi bà Clinton nói rằng một người có tính khí như Trump không thể điều hành luật pháp Hoa Kỳ. Trump phản ứng ngay: Vì như thế, bà sẽ bị vào tù. “Because you’d be in jail.” Câu này được cử toạ nồng nhiệt vỗ tay.

Về vụ Trump trốn thuế

Trump đã biện minh rằng ông đã khai lỗ gần tỷ đô la và depreciation để bớt thuế. Điều này nếu ai làm doanh nghiệp cũng sẽ áp dụng. May ra, chỉ có những người làm hãng xưởng lãnh lương bằng pay check thì mới coi là đóng thuế sòng phẳng. Còn các nhân viên đi làm ở doanh nghiệp nhỏ như tiệm nails, tiệm ăn… có rất nhiều người lãnh tiền mặt để trốn thuế. Các chủ doanh nghiệp nhỏ lớn cũng tìm đủ cách để khai báo các chi phí, có khi chi phí cho cá nhân, gia đình vào chi phí doanh nghiệp để giảm số tiền lời. Khai depreciation trong các hãng xưởng là điều hợp lý và hợp luật. Depreciation là sự hao mòn máy móc, trang bị, mà giá trị của chúng bị giảm đi theo thời gian.

Trump cũng cáo buộc Clinton đã không làm gì để cải cách thuế vụ trong thời gian làm Thượng Nghị Sĩ.

Trong khi chính vợ chồng Clinton cũng trốn thuế (như trong bài trước  chúng tôi có đưa ra). Tệ hơn, Bill Clinton còn trốn cả thuế máu. Trong khi hàng trăm ngàn thanh niên gia nhập quân đội, đóng góp xương máu ở chiến trường -đặc biệt là ở Việt Nam, thì Bill Clinton đã tìm mọi cách để khỏi đi lính.

Các vấn đề khác

  • Khi đề cập vấn đề làm sao ngăn cản sự lo sợ về Hồi giáo (Islamophobia), Trump xác nhận quả có nỗi lo sợ đó, và đó là điều xấu hổ. Nhưng ông cũng nhấn mạnh đến những vụ khủng bố do bọn mà ông nêu đích danh là Hồi cực đoan (radical Islamic terrorists) như vụ ở Orlando, Fla., vụ World Trade Center vân vân. Bà Clinton cứ cho rằng cách nói của Trump mang tính cách phá hoại, và là công cụ cho bọn ISIS lợ dụng để tuyên truyền, tuyển mộ thành viên. Theo bào: “Chúng ta không có chiến tranh với Hồi Giáo” (thì có ai nói thế đâu? Nhưng bọn khủng bố là Hồi Giáo thì phải mạnh dạn nêu đích danh Cực Đoan Hồi Giáo, là điều bà ta luôn né tránh). Clinton và cả điều hợp viên Cooper cứ hỏi dồn dập Trump về đề nghị của ông ngăn cấm di dân Hồi Giáo. Ông Trump nhắc lại rằng ông chủ trương sự điều tra cực kỳ khắt khe (extreme vetting). Trong khi đó, Clinton thì cho rằng không thể ngăn cấm di dân dựa trên tiêu chuẩn tôn giáo vì nước Mỹ được hình thành trên căn bản tự do tín ngưỡng. (lạc đề)
  • Trả lời 1 câu hỏi về tình hình tồi tệ ở Syria khi mà hàng trăm ngàn dân lành đang bị bom đạn gây chết chóc trong đó có hàng trăm trẻ em, Clinton đã nói đó là một tai hoạ và đổ thừa cho Nga cũng như lên án các chính khác hiện đang ủng hộ Trump. Trump lật tẩy bà ta ngay rằng bà ta chỉ nói cứng rắn chống Nga, nhưng hiện Hoa Kỳ đang yếu thế về khả năng chiến tranh hạt nhân. Quý vị chắc còn nhớ, khi làm Bộ Trưởng Ngoại Giao, bà Clinton đã có kế hoạch đối với Nga mà chúng ta nghe qua chữ Reset. Lúc đó, Nga còn yếu thế, đối đầu với cả Hoa Kỳ và khối Nato. Kế sách Reset đã làm thay đổi cục diện tại biên giới các nước Âu Châu và Nga. Tạo cơ hội cho Nga phát triển mạnh và nhanh để đi đến việc can thiệp vào Ukraine, Crimea và gần đây đã nắm vai trò chủ yếu tại Syria. Việc này rõ ràng là hậu quả của chính sách quá yếu của hành pháp Obama đã nhiều lần chùn chân để Nga có cơ hội lấn tới.
  • Bà Clinton còn nêu vấn đề Nga xâm nhập vào các trang mạng của Mỹ để rồi đưa ra những tài liệu qua Wikileaks nhằm giúp cho Trump thắng cử. Bà ta còn gợi lại những lời Trump khen tặng tổng thống Nga Putin. Trump phản bác rằng ông ta hoàn toàn không biết về chuyện hacking, và nói có thể chẳng có hacking nào cả.
  • Cả hai Trump và Clinton đều bị rắc rối khi để cập đến chiến tranh Iraq. Trump thì nói rằng ông chống lại, nhưng Clinton cho hay ông ta từng tuyên bố ủng hộ. Trump cũng kết án Clinton ủng hộ chiến tranh Iraq qua sự bỏ phiếu tại Thượng viện.
  • Gần cuối, một khán giả người da đen hỏi các ứng cử viên có phục vụ cho hết mọi người Mỹ không. Cả hai, Trump và Clinton đều nhận mình là Tổng thống của hết mọi người. Riêng Trump còn nói thêm rằng suốt những năm phục vụ cả hành pháp lẫn lập pháp, bà Clinton đã không làm gì, chỉ nói, nói, và không làm. Clinton thì khoe rằng bà ta tái cử Thương viện với tỷ số cao.

Bà ta còn nói: Dù ông không bầu cho tôi, tôi cũng muốn là tổng thống của ông.

  • Một vấn đề rất quan trọng cũng được nêu ra. Đó là vấn đề Obamacare mà tên chính thức là Affordable Health Care. Một cử tri đã than phiền Obamacare này không có affordable như theo tên gọi, mà hao tốn quá, tiền đóng hàng tháng (premium) tăng, tiền đóng mỗi lần đi bác sĩ, bệnh viện (Co-pay) tăng. Ông Trump đã nói rằng Obamacare này là một đại họa, và như ông từng hứa sẽ hủy bỏ nó ngay khi được bầu làm Tổng thống và thay thế bằng một chương trình mà người dân có quyền lựa chọn bác sĩ, lựa chọn cơ sở bảo hiểm để tránh tình trạng độc quyền. Clinton thì hứa sẽ có những sửa đổi. Bà cho rằng nếu hủy bỏ và thay thế sẽ rất tốn kém. Bà ta cũng bị chất vấn bởi lời của Bill Clinton mới đây cho rằng Obamacare là một sự điên rồ. Câu trả lời của bà ta chẳng trả lời gì cả: “He clarified what he meant”. Chính ông Mark Dayton, Thống Đốc Minnesota thuộc đảng Dân chủ cũng nói rằng Affordable Care (tức Obama Care) không còn chịu đựng được nữa. Ông nói khi trả lời các câu hỏi về thị trường Bảo hiểm Y tế tại Tiểu bang Minnesota đã trở nên suy yếu vì số người chê bai Obamacare càng ngày càng tăng, và những công ty bảo hiểm lại rút ra khỏi chương trình Obamacare. Ông kêu gọi Quốc Hội cứu xét để giải quyết việc chi phí bảo hiểm gia tăng và thị trường bảo hiểm bất ổn. “The reality is the Affordable Care Act is no longer affordable for increasing numbers of people.”
  • Cách đây vài tháng, Clinton đã phê bình một nửa cử tri ủng hộ Trump là loại người không ra gì (deplorables). Lời nói này gây ra luồng sóng căm phẫn trên các trang mạng. Trump nhân đó, đã cho rằng bà Clinton có đầy rẫy sự thù ghét trong tim
  • Về việc bổ nhiệm Thẩm Phán Tối Cao Pháp Viện (sau khi ông Scalia chết đột ngột, đến nay vẫn chưa ai được bổ nhiệm. Quốc hội do Cộng Hoà làm chủ đã từ chối phê chuẩn một người do Obama đề cử). Clinton nói rằng một Thẩm phán phải là người bảo vệ quyền lựa chọn của phụ nữ (ý nói quyền phá thai) mà đã có phán quyết Roe vs Wade năm 1973. Phán quyết này được chấp thuận với tỷ lệ 7-2 cho rằng nguời đàn bà có quyền lựa chọn nhưng quyền lựa chọn này phải cân bằng với những quyền lợi của Tiểu bang để bảo vệ sức khỏe người phụ nữ và cơ may bảo vệ một sinh mạng con người.

Còn ông Trump thì chủ trương sẽ chọn một Thẩm phán như ông Scalia, bảo vệ hiến pháp là tối thượng.

  • Vào cuối cuộc tranh luận, một cử tri hỏi hai ứng cử viên rằng họ có điểm nào nhìn nhận tốt về đối thủ của mình. Bà Clinton thì khen ngơi các con của Trump. Ông Trump cám ơn điều đó, và nói rằng ông khen bà Clinton đã kiên quyết, không chịu bỏ cuộc.

Sau đó, họ bắt tay nhau trước khi chấm dứt cuộc tranh luận.

Nhận xét: 

1.- Bà Clinton, qua lần tranh luận thứ nhất mà bà đã tấn công Trump và được coi là thắng thế. Sau đó, khi gặp mặt cử tri bà đã tỏ ra rất kiêu hãnh hỏi họ: Quý vị có theo dõi cuộc tranh luận tối qua không? Oh Yeah! rồi bà ta cười nắc nẻ kiểu tiểu nhân đắc thắng. Vì thế, lần này, bà bước ra với vẻ tự tin, miệng luôn nở nụ cười. Nhưng càng về sau, nụ cười càng thấy gượng ép vì bị Trump tấn công đúng vào yếu huyệt mà không thể tránh đỡ.

Những người làm việc trong Toà Bạch Cung có noí rằng, bà ta sẽ rất tươi cười, thân thiện khi có ống kính quay phim, chụp ảnh, hay trước khách khứa. Nhưng sau khi máy ảnh, máy quay phim, khách khứa rời khỏi phòng; khuôn mặt bà tiên hiền dịu biến ngay lập tức, nhường chỗ cho khuôn mặt một phù thủy khó chịu. Điều này phù hợp với câu mà bà ta đã nói trong bài nói chuyện với những người thuộc Goldman Sach: Làm chính trị phải có hai mặt, hai vấn đề. Một mặt riêng tư và và mặt kia dành cho công cộng.

Có rất nhiều người từng làm việc hay tiếp xúc với bà cho hay bà đã nhiều lần có những lời thô tục một cách vô cớ với họ. Một nhân viên mật vụ trước đó từng tham chiến ở Somalia và được ân thưởng Chiến Thương Bội Tinh đã kể cho bạn nghe rằng khi anh ta đứng chào bà Clinton – khi đó là Đệ Nhất Phu Nhân- đã bị mà ta hắt vào mặt một câu “Go fuck yourself.”

Theo đúng quy định của Sở Mật Vụ là nhân viên trong Bạch Cung phải trình báo tất cả những sự bất thường trong mối quan hệ của nhân viên với các thành viên trong gia đình Tổng Thống. Anh này đã trình lên cho cấp chỉ huy và cuối cùng lên đến ông Leon Panetta, Chánh Văn Phòng. Sau đó, anh có nhận được lời xin lỗi, nhưng không phải từ bà Clinton.

Ông Gary Aldrich là nhân viên mật vụ trong dinh cũng bị bà Clinton tạt vào mặt câu rất hạ cấp: Stay the fuck back. Stay the fuck back away from me. Don’t come within 10 yards of me or else! Just do what I fucking say!

Theo Gary Byrnes, thì việc bà Clinton chửi tục các nhân viên là chuyện bình thường xảy ra hàng ngày. Crisis of Character, trang 70.hillary

Anderson Cooper, cũng như lần trước,  đã tỏ ra không công bằng. Khi Clinton nói quá giờ, anh ta chỉ nhắc có lệ rồi vẫn để bà ta tiếp tục. Nhưng khi Trump mới thâm 1 chút, anh ta nhắc lia lịa.

Chính anh ta đã khai pháo và vặn vẹo Trump về câu nói trong băng audio, kiên quyết bắt Trump phải nói.

Người ta thắc mắc không thấy ông Pence có tiếng nói gì sau vụ cuốn băng ghi âm về Trump được đưa ra mà đã làm cho cả chục nhà lập pháp, hành pháp cao cấp đảng CH tuyên bố rút lui sự ủng hộ Trump. Trong đó có cả TNS John McCain. Trưa thứ hai, trong buổi nói chuyện tại Charlotte, North Carolina, ông Mike Pence đã nói rất rõ ràng: “Tôi rất hãnh diện đứng chung với Dolnald Trump

Kết quả thăm dò sau cuộc tranh luận:

CNN: Clinton 57%; Trump 34%. Washington Times: Trump 51%, Clinton 13%. Daily Caller: Trump 92%, Clinton 7%. Truthfeed: Trump 93.07%, Clinton 6.93%. Fox 5: Trump 85.23%, Clinton 12.94%.

Lần tranh luận tới Oct 19 tại Las Vegas, Nevada.