Đỗ Văn Phúc bình luận cho Đài Phát Thanh Việt Nam

UCV: Hillary Clinton, Bernie Sanders và Martin O’Malley, tại Charleston, South Carolina. Ngày 17 tháng 1, 2016

Điều hợp viên: Lester Holt, Andrea Mitchell, Đài NBC đảm trách.

Clinton mở đầu bằng khoe mình đã theo gương Martin Luther King, tranh đấu cho giới lao động, kể cả những người bị bỏ quên. Tranh đấu cho an toàn xã hội và an ninh quốc gia. Thay vì lánh xa ảnh hưởng của Obama như trước đây, ngày nay bà ta quay lại khen Obama trong vụ Thoả ước với Iran và giải quyết vấn đề Tổng thống Assad của Syria – dù rằng khi là bộ trưởng Ngoại Giao, bà ta đã chống lại Obama trong việc cung cấp khí giới và huấn luyện kháng chiến quân đối lập với Assad. Lần này, bà tuyên bố là rất hài lòng khi làm việc cho Obama: “I was very pleased to be part of what the president put into action.”

Chủ trương: Tạo công ăn việc làm, tạo hạ tầng kinh tế, năng lượng sạch và có thể tái dụng, tăng lương tối thiểu, bình đẳng về lương giữa nam và nữ. Vẫn giữ Obamacare nhưng làm giảm tiền phụ trả thuốc men của bệnh nhân.  Rất nhiều người đã lo ngại rằng nếu bà Clinton đắc cử, thì coi như tiếp tục nhiệm kỳ của Obama thêm nữa.

Khi Điều hợp viên Holt hỏi về sự kỳ thị trong hệ thống pháp luật, bà Hillray Clinton đã cho rằng có sự kỳ thị khi 1 trong 3 người đàn ông da đen có cơ hội bị vào tù; và luôn luôn người da đen bị chặn bắt, buộc tội, giam giữ… khi so với người da trắng, tỷ lệ này rất thấp. . . Sự thật mà người nào cũng nhận thấy, nhưng không dám nói thẳng ra sợ bị gán cho là kỳ thị: là đại đa số tội phạm cướp của, giết người, hiếp dâm, ăn cắp vặt, nghiện ngập ma túy thường là da đen. Vậy không phải công lý hay cảnh sát kỳ thị là nguyên nhân chính mà cần cải tổ, mà chính là sự giáo dục ý thức công dân, đạo đức, kèm với những biện pháp giúp đỡ cho người da đen mới là cách giải quyết.

Dần dần Clinton tỏ ra yếu thế, bối rối khi bị tấn công về vấn đề Trung Đông và Thị Trường Chứng Khoán và vấn đề Trung đông: Khi Bernie Sanders nói đến việc lật đổ Saddam Hussein đã tạo ra khoảng trống chính trị tại Iraq, bà Clinton đã biết ông ta ám chỉ mình nhưng tránh nói về tình hình Libya và Ai Cập với sự lật đổ Muammar Qaddafi và Hosni Mubarak vào thời bà Clinton làm Bộ Trưởng Ngoại Giao. Sau khi cuốn phim 13 hours (dựa trên cuốn sách cùng tên của Mitchell Zuckoff và những nhân viên trong toán an ninh có tham gia giải cứu Toà Lãnh Sự Mỹ tại Benghazi) được trình chiếu về những việc thật xảy ra trong đêm toà lãnh sự bị tấn công, người ta lần nữa đưa ra chuyện dối trá của bà Clinton, đặc biệt là lời trình bày của bà nhân vật chính trong toán tiếp cứu Benghazi và gia đình các nhân viên bị giết tại Toà Lãnh Sự Mỹ.

Tin mới nhất: Tổng Thanh Tra tiết lộ trong số emails của bà Clinton do Bộ Ngoại Giao chuyển, có đến vài tá emails ở tầm mức còn cao hơn “Tối Mật”.

Bà Clinton đã bị tấn công liên tục khi Sanders nói về mối liên hệ của bà ta với doanh nghiệp tài chánh Goldman Sach.  Ông ta nhắc nhở rằng trong lần debate trước, chính bà Clinton đã thú nhận sự liên lạc này khi đề cập đến biến cố 9/11.

Đối lại, bà ta đã tấn công ông Sanders về việc kiểm soát vũ khí. Sanders đã chống lại dự luật có thể ngăn chận kẻ giết 9 người da đen trong nhà thờ ở South Caroline không thể sở hữu vũ khí.

Sanders thì mở đầu bằng cách nêu lên con số 47 triệu người Mỹ đang sống nghèo khó trong một nền kinh tế trì trệ. Người Mỹ làm việc nhiều giờ hơn mà lãnh ít hơn trước. Chỉ có 1% dân số thuộc hạng giàu có là hưởng hết lợi nhuận quốc gia. Ông lên án hệ thống kinh tài nhũng lạm trong bầu cử đã giúp cho người giàu mua phiếu bầu của cử tri. Ông chủ trương bảo hiểm cho tất cả mọi người, tăng lương tối thiểu $15/giờ, Tạo hàng triệu việc làm có lương khá hơn bằng các tái tạo cơ sở hạ tầng.

Điểm yếu của Sanders chính là ở vấn đề kiểm soát vũ khí vừa nêu trên, trong khi ông ta trội hơn khi nêu ra những con số ủng hộ mình gia tăng, làm ngắn khoảng cách giữa ông và Clinton. Ông cũng tấn công bà Clinton đã nhận tiền của hãng Goldman Sach khi đến nói chuyện tại hãng này trong khi Sanders thì không hề nhận tiền của các nhà Băng.

Trong vài lần phát biểu mới đây trước cử tri, Sanders đã chứng tỏ ông ta rất Socialist, với chủ trương gần như Communist.

Khuynh hướng của Sander có thể nói rất gần gủi với khuynh hướng Cộng Sản, là cào bằng xã hội. Đánh thuế thật cao giới giàu có và tang trợ cấp cho giới nghèo. Nghe ra thì có vẻ nhân đạo. Nhưng nhìn xa hơn, trên quan điểm kinh tế và xã hội, thì đây chỉ là điều không tưởng. Vì nếu giới doanh nghiệp bị đánh thuế cao, họ sẽ chuyển xí nghiệp ra ngoại quốc. Như vậy dân Mỹ sẽ mất công ăn việc làm; lấy tiền đâu mà trang trải cho giới nghèo?

Một câu hỏi của cử tri mà ông Sander sẽ khó trả lời, là ông có cách gì để ngăn làn sóng các công ty bỏ ra ngoại quốc đầu tư? Và giới nghèo cần công việc để đem mồ hôi đổi lấy bát cơm một cách tự trọng chứ không thể ngồi chờ phúc lợi như kẻ ăn bám. Dĩ nhiên xã hội nào cũng có nhiều người lười biếng, mong chờ ân sủng. Họ sẽ nghe lời đường mật của những người phái Xã Hội.

Một điều chứng minh phe dân chủ đã làm rất phi lý. Gần đây, Thống Đốc Brown của California đã ban hành luật cho phép bọn người dân lậu (không có giấy tờ tùy thân) được bỏ phiếu. Chưa hề thấy trong một quốc gia nào mà người không có quyền công dân, lại là dân lậu được đi bỏ phiếu cả. Vì những cách mị dân phi lý như vậy, mà đảng DC đã lôi cuốn nhiều cử tri bầu cho họ.

Bà Hillary Clinton hiện còn đương đầu với những chuyện xấu xa trong quá khứ của phu quân là Bill Clinton. Người ta sẽ đặt vấn đề rằng bà tự cho rằng mình đấu tranh cho nữ gìới, nhưng qua vụ bê bối của chồng, bà đã dùng mọi cách để đàn áp nhưng phụ nữ đã khai báo việc bị chồng bà lạm dụng.

Vừa qua, ông Tổng Thanh Tra của Ủy ban Điều Tra vụ Benghazi đã nói rằng có hang mấy chục email của bà Clinton thuộc loại còn cao hơn “tối mật”. Để xem hành pháp Obama sẽ làm gì để chữa cháy cho bà Clinton. Nên nhớ rằng trong vụ Đại Tướng Petraeus, chỉ vì tiết lộ vài chuyện cho người tình để viết sách về mình, mà bị cách chức khi ông làm Giám Đốc CIA. Hiện nay Bộ Quốc Phòng còn đòi giáng cấp của ông dù ông là một anh hùng của nước Mỹ và đã về hưu.

O’Malley thì chẳng có gì đáng kể, vì tỷ lệ thăm dò ủng hộ của ông quá thấp (3%). Tuy nhiên ông cũng tấn công rằng bà Clinton đã bất nhất (hypocrisy) trong vụ Wall Street.