Category Archives: Chuyện Dài Chữ Nghĩa

Cẩm nang để nói và viết tiếng Việt chính xác.

Nói Chuyện Tác Phẩm và Tác Quyền

Đỗ Văn Phúc

Nói đến chữ “Tác” tức là làm ra bất cứ thứ gì. Tác giả là người làm ra một vật gì mà chưa ai trước đó đã làm. Bài này xin gói gọn trong các tác phẩm văn học: sách, truyện, tranh ảnh.

Tên tác giả luôn ở trang bià các truyện dịch

Một nhà văn phải vận dụng trí não nghĩ ra cốt truyện độc đáo với những nhân vật mà diễn biến tâm lý, hành vi lồng trong các tình tiết éo le, sôi nổi sao cho hấp dẫn người đọc. Có vị sáng tác mạnh, cho ra đời hàng loạt tác phẩm; nhưng cũng có vị trọn đời chỉ có một vài tác phẩm và thường là tác phẩm nổi tiếng trên thế giới.

Continue reading Nói Chuyện Tác Phẩm và Tác Quyền

Những Cách Dùng Chữ Sai Nên Tránh

Đỗ Văn Phúc

Cảnh giác trước sự xâm nhập ngôn từ sai trái du nhập từ nước Việt Nam Cộng Sản.

Ngôn từ, yếu tố giao tiếp căn bản của con người, là một phần quan trọng của văn hoá. Miền Nam chúng ta kế thừa một nền văn hoá cổ truyền, nhân bản và hữu lý. Ngôn từ dùng trong đại chúng hay văn học đều có lề luật, dù nó được thay đổi theo thời gian và hoàn cảnh sinh hoạt xã hội. Sau khi Cộng Sản chiếm miền Nam, họ đem vào nhiều từ ngữ, cách dùng chữ, đặt câu quái dị. Những vị cao niên có giải thích rằng ở miến bắc vào những thập niên 1950, khi đám bần nông ngoi lên nắm chính quyền; họ thường học đòi nói văn chương mà không hiểu biết nghĩa lý gì. Chế độ Cộng Sản chỉ biết áp bức chứ không có khả năng xây dựng. Đặc biệt về văn hoá, họ như đoàn quân man rợ, đã triệt hạ cả một nền tảng văn hoá dân tộc mà ngôn từ cũng không là ngoại lệ.

Continue reading Những Cách Dùng Chữ Sai Nên Tránh

Các Dấu Dùng trong Câu Văn (Punctuation Marks)

Đỗ Văn Phúc trình bày

Thời Việt Nam Cộng Hòa, những người viết văn làm báo hay nhân viên hành chánh khá giỏi về văn phạm. Các vị chủ bút báo chí chọn bài rất kỹ. Ngoài việc xét bài có nội dung hay, bổ ích, sống động, các vị còn coi trọng văn phong và văn phạm. Vì thế, những tác giả ít nhiều đều viết khá chính xác về ngữ pháp. Dĩ nhiên không tránh khỏi ngoại lệ là có những bài viết sai văn phạm, nhưng do có nội dung quá hấp dẫn và quá sống động nên vẫn được sử dụng.

Continue reading Các Dấu Dùng trong Câu Văn (Punctuation Marks)

Cách Dùng Chữ Hoa (Capital, Upper Case)

This image has an empty alt attribute; its file name is capitalletter.jpg

Đỗ Văn Phúc

Qua nhiều năm, thấy nhiều vị viết sử dụng chữ hoa trong các bài vở, văn thư một cách không đúng nguyên tắc nên phải tìm tòi và lên tiếng. Mục đích chỉ là cố gắng chừng nào hay chừng đó để bảo tồn văn hoá Việt.
Những nguyên tắc dưới đây, ngoài những điều học từ văn phạm Việt Nam, chúng tôi cũng tham khảo thêm trong các sách văn phạm của Hoa Kỳ.

Continue reading Cách Dùng Chữ Hoa (Capital, Upper Case)

Lại chuyện ngôn ngữ: ‘Giải mã’ hay ‘Giải thích/Giải độc’?

Hán Việt Từ Điển của Đào Duy Anh

Đỗ Văn Phúc

Những lúc về sau này, chúng tôi đọc thấy nhiều tựa đề các bài bình luận phân tích thời sự thường bắt đầu bằng hai chữ ‘giải mã’. Trên nhiều trang web hay các diễn đàn, thấy có các bài: “Giải mã Mỹ rút quân khỏi Syria” hay “Giải mã việc Đại Tướng James Mattis từ chức”, “MC Quyền Linh giải mã các hiện tượng”, “Giải mã giấc mơ thấy quan tài” vân vân.

Continue reading Lại chuyện ngôn ngữ: ‘Giải mã’ hay ‘Giải thích/Giải độc’?

Lại Chuyện Chữ Nghĩa

Đỗ Văn Phúc

Sắp đến ngày mừng lễ Chúa Giáng Sinh!This image has an empty alt attribute; its file name is LB08P4.jpg

Trong chiến tranh, vào những ngày lễ trọng như Tết, Chúa Giáng Sinh, quân ta thường tôn trọng lệnh hưu chiến để đồng bào có cơ hội cử hành thánh lễ và an tâm hưởng thụ những giờ phút thiêng liêng đầm ấm.

Vậy chúng tôi cũng theo lệ đó mà tránh bớt những bài xã luận chính trị với lời lẽ “chém đinh chặt sắt” để nói về những đề tài nhẹ nhàng hơn. Thí dụ như vấn đề “ngôn từ Việt Cộng” mà lâu nay cũng có nhiều vị từng lên tiếng báo động rằng đã xâm nhập quá sâu trong sinh hoạt văn hóa hải ngoại.

Continue reading Lại Chuyện Chữ Nghĩa